Społeczna odpowiedzialność biznesu

Społeczna odpowiedzialność biznesu – definicja

Społeczna odpowiedzialność biznesu (ang. Corporate Social Responsibility, CSR) to podejście do zarządzania, w którym dana organizacja dobrowolnie integruje aspekty społeczne, środowiskowe i etyczne ze swoją działalnością oraz relacjami z interesariuszami, takimi jak pracownicy, klienci, dostawcy czy społeczności lokalne. Mówiąc prościej – to koncepcja, która zakłada, że każda organizacja – poza rozwojem własnym i pomnażaniem zysków, może dobrowolnie tworzyć jakąś wartość dodaną dla społeczeństwa i przyczyniać się do zrównoważonego rozwoju środowiska.

Za praktyczny przewodnik po zasadach społecznie odpowiedzialnego biznesu można uznać Normę ISO 26000:2010. Jej wytyczne mogą być dobrowolnie stosowane przez różne organizacje, niezależnie od ich formy własności, wielkości, rodzaju i lokalizacji.

Obszary (rodzaje) społecznej odpowiedzialności biznesu

W tradycyjnym ujęciu społeczna odpowiedzialność biznesu obejmuje cztery obszary: odpowiedzialność za środowisko, działania filantropijne, działania etyczne i działania ekonomiczne. Wspomniana wyżej norma ISO 26000 precyzuje aż siedem takich obszarów, w tym m.in.:

1. Zaangażowanie społeczne i rozwój społeczności lokalnej – działania mające na celu wspieranie i rozwój społeczności, w których działa organizacja.
2. Uczciwe praktyki operacyjne – działania związane z prowadzeniem biznesu w sposób etyczny i uczciwy, zarówno wewnętrznie, jak i w relacjach z zewnętrznymi partnerami.
3. Zagadnienia konsumenckie – działania koncentrujące się na odpowiedzialności wobec konsumentów.
4. Praktyki z zakresu pracy – aspekty związane z traktowaniem pracowników.
5. Ład organizacyjny – system zarządzania organizacją w sposób odpowiedzialny, przejrzysty i etyczny.
6. Prawa człowieka – poszanowanie i ochrona praw człowieka w działalności organizacji.
7. Środowisko – działania mające na celu minimalizację negatywnego wpływu działalności organizacji na środowisko.

Przykłady działań podejmowanych przez organizacje odpowiedzialne społecznie

Organizacja odpowiedzialna społecznie może skupić się na działaniach w ramach jednego z wymienionych wyżej obszarów lub podejmować różne inicjatywy w różnych obszarach. Oto kilka przykładów, które mogą zainspirować Ciebie i Twoją firmę:

1. Zaangażowanie społeczne i rozwój społeczności lokalnej

• Wspieranie edukacji i zdrowia poprzez inwestowanie w lokalne inicjatywy edukacyjne oraz zdrowotne, które podnoszą jakość życia.
• Promowanie przedsiębiorczości poprzez wspieranie lokalnych przedsiębiorstw, co przyczynia się do wzrostu gospodarczego i tworzenia miejsc pracy.
• Inwestowanie w infrastrukturę społeczną (drogi, szkoły, placówki zdrowia) poprzez współpracę z lokalnymi władzami i organizacjami pozarządowymi.
• Tworzenie miejsc pracy i rozwijanie umiejętności obecnych oraz przyszłych pracowników.
• Rozwijanie i udostępnianie technologii.

2. Uczciwe praktyki operacyjne

• Odpowiedzialne angażowanie się w działalność polityczną.
• Poszanowanie praw własności, w tym własności intelektualnej, szczególnie narażonych w dobie AI.
• Przeciwdziałanie korupcji poprzez wdrażanie polityk antykorupcyjnych oraz transparentnych praktyk w zakresie zarządzania.
• Odpowiedzialne pozyskiwanie surowców oraz dbanie o to, aby surowce pochodziły z odpowiedzialnych źródeł, które przestrzegają standardów etycznych i środowiskowych.
• Etyczne relacje z partnerami biznesowymi i stosowanie zasad uczciwej konkurencji oraz odpowiedzialność w zarządzaniu łańcuchem dostaw.

3. Zagadnienia konsumenckie

• Dbanie o jakość produktów i usług, aby były bezpieczne dla użytkowników.
• Uczciwy marketing i przejrzystość informacji, czyli dostarczanie jasnych, prawdziwych i pełnych informacji o produktach i usługach, aby umożliwić konsumentom świadome decyzje.
• Ochrona prywatności konsumentów, czyli respektowanie i ochrona danych osobowych klientów.
• Promowanie zrównoważonej konsumpcji, działania edukacyjne i podnoszenie świadomości u konsumentów.
• Uczciwość w obsłudze konsumenta, zapewniania wsparcia oraz gotowość do przyjmowania reklamacji i rozstrzygania sporów.
• Działania filantropijne zwiększające dostęp do podstawowych usług.

4. Praktyki z zakresu pracy

• Zapewnienie bezpiecznych, zdrowych i godnych warunków pracy oraz ochrony socjalnej, zgodnych z obowiązującymi przepisami prawa.
• Promowanie szkoleń i rozwoju kariery, aby pracownicy mogli osiągać swoje pełne możliwości.
• Zapewnienie równych szans w zatrudnieniu, przeciwdziałanie dyskryminacji i promowanie różnorodności w miejscu pracy.
• Propagowanie dialogu społecznego, działania wolontariackie. 

5. Ład organizacyjny

• Otwarta komunikacja na temat struktury organizacyjnej, celów i wyników.
• Stosowanie zasad etycznych we wszystkich aspektach działalności organizacji.
• Odpowiedzialność zarządu za decyzje i działania organizacji, uwzględniająca interesy wszystkich interesariuszy.

6. Prawa człowieka

• Ochrona przed różnymi formami dyskryminacji na wszystkich poziomach funkcjonowania organizacji.
• Zapobieganie naruszeniom praw człowieka, a także podejmowanie działań identyfikujących oraz eliminujących wszelkie formy naruszeń praw człowieka w operacjach firmy i jej łańcuchu dostaw.
• Wspieranie społeczności poprzez angażowanie się w działania promujące prawa człowieka w społecznościach, w których firma działa.
• Unikanie współudziału w nieetycznych przedsięwzięciach, które naruszają prawa człowieka, np. niekorzystanie z produktów będących efektem niewolnictwa lub pracy dzieci.

7. Środowisko

• Odpowiedzialne zarządzanie surowcami, energią i wodą w celu minimalizacji zużycia.
• Redukcja emisji gazów cieplarnianych i innych zanieczyszczeń oraz adaptacja do zmian klimatu.
• Ochrona ekosystemów poprzez działania na rzecz ochrony różnorodności biologicznej i zachowania ekosystemów.

Jakie korzyści zapewnia wdrożenie zasad społecznej odpowiedzialności biznesu?

Organizacja, która decyduje się wdrożyć zasady społecznej odpowiedzialności biznesu, może spodziewać się, że:

• jej wizerunek będzie pozytywnie odbierany przez klientów, partnerów i potencjalnych pracowników;
• poprawią się jej relacje z klientami i wzrośnie lojalność wobec marki;
• wzrośnie morale, zaangażowanie i wydajność pracowników;
• wzrośnie jej przewaga konkurencyjna na rynku i reputacja;
• poprawią się jej relacje z inwestorami, darczyńcami, sponsorami oraz innymi instytucjami – relacje te staną się stabilniejsze i bardziej efektywne, pojawią się nowe możliwości biznesowe;
• spadną koszty operacyjne, z uwagi na mniejsze zużycie surowców oraz niższe koszty pozyskiwania i utrzymywania pracowników;
• zmniejszy się ryzyko prawne związane z działalnością biznesową i koszt obsługi prawnej organizacji;
• wzrośnie innowacyjność w zespole, który będzie poczuwał się do poszukiwania nowych, zrównoważonych rozwiązań;
• zapewni sobie długoterminową stabilność i trwałą wartość.

Społeczna odpowiedzialność biznesu – podsumowanie

Postępująca degradacja środowiska i zmiany klimatyczne sprawiły, że społeczna odpowiedzialność biznesu stała się ważnym elementem strategii rozwoju nowoczesnych organizacji. Zarówno konsumenci, jak i partnerzy biznesowi coraz częściej wymagają, aby firmy, z którymi współpracują, przyjmowały odpowiedzialne podejście do kwestii ekologii.

• Świadomi klienci oczekują, że firmy będą prowadzić transparentne działania, które minimalizują negatywny wpływ na środowisko, promują recykling i ograniczają emisje gazów cieplarnianych. 
• Dla partnerów biznesowych działania na rzecz zrównoważonego rozwoju są dowodem odpowiedzialności i długoterminowej perspektywy, co buduje zaufanie i ułatwia współpracę. 

Organizacje, które skutecznie włączają społeczną odpowiedzialność biznesu w swoją strategię rozwoju, zyskują przewagę konkurencyjną i budują przyszłość dla kolejnych pokoleń.