Czym jest satysfakcja pracowników?
Badania pokazują, że pracownicy, którzy odczuwają satysfakcję ze swojej pracy, staranniej wykonują swoje zadania. Chętniej pomagają też współpracownikom i Klientom. Jeśli usatysfakcjonowani pracownicy oznaczają korzyści dla firmy, sprawdźmy dokładniej, czym właściwie jest satysfakcja pracowników.
Satysfakcja z pracy to inaczej uczucie zadowolenia – pewna postawa pracownika wynikająca z jego wewnętrznych opinii.
Satysfakcja odzwierciedla motywację pracowników do działania, pokazuje, czy dobrze czują się w firmie i czy są ogólnie zadowoleni z miejsca pracy. Nie należy jej mylić z zaangażowaniem. Na poziom satysfakcji wpływają m.in. aspekty finansowe oraz możliwość realizacji potrzeb wyższego rzędu (poczucie sukcesu, prestiżu, szacunku, przynależności oraz samorealizacji).
W trudnych czasach każdy, nawet najgorszy pracodawca jest lepszy niż żaden. Jednak w czasach kiedy rynek pracy jest rynkiem pracownika, sprawy mają się zupełnie inaczej. Ten, kto nie dba o swój zespół, o jego satysfakcję, może od razu zamykać biznes. Dlaczego? Bo satysfakcja z pracy jest motorem napędowym dla pracowników, czasem większym niż wysokość wynagrodzenia – co pokazują liczne badania.
Satysfakcja z pracy zwiększa efektywność działań, daje poczucie spełnienia. Sprawia, że pracownicy staranniej wykonują swoje zadania, bo są do tego lepiej zmotywowani. A większa staranność, to większa wydajność.
Wysoki poziom satysfakcji przekłada się na wzrost poziomu zachowań prospołecznych. Dotyczy to nie tylko relacji wewnątrz zespołu, kiedy pracownicy pomagają sobie nawzajem, wspierają się, ale również zachowania wobec klientów firmy. A jak wiadomo – doskonała jakość obsługi, to większe zyski.
Osoby usatysfakcjonowane swoją pracą rzadziej korzystają z nadprogramowych urlopów i nie próbują unikać pracy korzystając ze zwolnień lekarskich.
Pracownicy zadowoleni ze swojego środowiska pracy, z nastrojów w zespole, z przydziału zadań to gwarancja niskiej retencji, a to dla firmy oznacza ogromne oszczędności: nie trzeba organizować kosztownych rekrutacji, opóźniać prac przez okresy próbne nowych osób, firma nie traci płynności w realizacji zadań.
Badanie satysfakcji pracowników przeprowadza się najczęściej w formie anonimowej ankiety. Może ona składać się z pytań zamkniętych i otwartych. Pozostawienie miejsca na komentarz pozwoli nam uzyskać większą ilość informacji o nastrojach w zespole.
Badanie powinno przeprowadzać się cyklicznie, aby monitorować na bieżąco sytuację i móc szybko wdrożyć zmiany, jeśli zajdzie taka potrzeba. Oprócz pomniejszych badań, np. comiesięcznych, dobrze jest przeprowadzać coroczne badanie pracowników i porównać wyniki z całego okresu.
Jeśli firma korzysta z oprogramowania HRM, może zbierać wyniki ankiet pracowniczych w jednej bazie danych. To wygodne rozwiązanie, pozwalające śledzić w dłuższej perspektywie czasu, wszelkie odchyły od przyjętej normy. System HRM pozwala też stworzyć gotowe kwestionariusze satysfakcji pracowników i personalizować na potrzeby firmy.
Mierzenie satysfakcji pracowników powinno być poprzedzone poinformowaniem zespołu. Wszyscy pracownicy powinni zostać poinformowani o formie, przebiegu i celu badania. Dobrą praktyką jest również omawianie z zespołem wyników końcowych oraz wspólne tworzenie planu naprawczego, jeśli wyniki pokazały, że sytuacja w zespole wymaga zmian.
Omówmy teraz inne sposoby na poprawę satysfakcji pracowników, skoro wiemy, że samo wynagrodzenie nie zawsze jest istotnym czynnikiem.
Wyróżnia się trzy grupy czynników, wpływających na satysfakcję z pracy. Są to:
czynniki osobiste – wiek i płeć pracownika, posiadane doświadczenie, osobowość i charakter;
czynniki organizacyjne – czyli poza wynagrodzeniem – możliwość otrzymania awansu, poczucie stabilności i bezpieczeństwa, prestiż zawodowy, możliwości rozwoju osobistego;
czynniki społeczne – relacje ze współpracownikami, relacje z przełożonymi, charakter współpracy z klientami, odczuwalny szacunek, retencja pracowników, ogólnie pojęta dobra atmosfera w pracy i klimat firmy.
O ile firma nie ma wpływu na czynniki osobiste, o tyle może wprowadzać zmiany w pozostałych dwóch obszarach. Jakie? Firma może:
Wdrożyć udzielanie informacji zwrotnej – zarówno pozytywna, jak i negatywna. Pozytywna podnosi samoocenę pracownika, negatywna – motywuje do zmian.
Wdrożyć system kudosów / pochwał / wsparcia – chwalenie pracowników za sukcesy to równie skuteczny motywator, jak okazywanie im wsparcia (zwłaszcza nowym pracownikom, w przechodzących proces onboardingu).
Przydzielać różnorodne wyzwania różnym pracownikom – jedni wolą wymagające zadania, inni spełniają się w mniej ambitny sposób. Jeśli pozwolimy im realizować się w preferowanym obszarze, będą działać wydajniej, a praca sprawi im większą satysfakcję.
Rozwiązywać codzienne problemy na bieżąco – jeśli członkowie zespołu zgłaszają problem, dobrą praktyką będzie szukanie rozwiązania od razu, a nie odkładanie na później. Nawarstwiające się problemy utrudniają komunikację w zespole i obniżają jego morale.
Traktować pracowników z jednakowym szacunkiem – dotyczy to również kwestii sprawiedliwego podziału wynagrodzeń i benefitów.
Zaangażowanie pracowników, a satysfakcja z pracy to odmienne pojęcia. Zaangażowanie oznacza, jak mocno pracownik identyfikuje się z firmą i jej celami. Jest wynikiem nałożenia się na siebie pozytywnych zachowań wszystkich członków zespołu, dobrej komunikacji wewnętrznej i poczucia zaufania.
Poziom zaangażowania zależy od wielu czynników:
od tego, czy pracownik widzi związek pomiędzy swoją pracą a sukcesem całej firmy;
od tego, czy firma stara się angażować pracowników poprzez wyznaczanie ciekawych zadań i motywujących celów do osiągnięcia;
od tego, czy firma stara się pomóc pracownikom nauczyć się czegoś nowego, odkryć nową pasję zawodową;
od tego, czy firma dba o wewnętrzne środowisko pracy i monitoruje, czy zachowana jest równowaga między życiem zawodowym a prywatnym wśród zespołu.
Zaangażowani pracownicy to lojalni, zadowoleni pracownicy, którzy dobrze wyrażają się o firmie, bo czują się włączeni w tworzenie kultury pracowniczej.
Dbanie o odpowiednio wysoki poziom zaangażowania wśród zespołu przekłada się na lepsze wyniki firmy oraz niską rotację.
Najlepsze sposoby na utrzymanie wysokiego poziomu satysfakcji pracowników wiążą się z oferowanym wynagrodzeniem, benefitami, zachowaniem równowagi pomiędzy życiem zawodowym a prywatnym oraz docenianiem osiągnięć i wkładu pracownika w rozwój firmy.
Oferowanie atrakcyjnego wynagrodzenia, gdzie atrakcyjny jest pojęciem subiektywnym dla każdego pracownika i zależy od etapu jego życia. To, co zadowoli osobę na początku drogi zawodowej, nie będzie adekwatnym wynagrodzeniem dla osoby o dużym doświadczeniu.
Oferowanie pakietu benefitów, odpowiadającego aktualnym potrzebom pracownika. Wybadanie potrzeb pracowników pozwala lepiej dobrać składowe pakietu. Część firm podchodzi do tematu benefitów jak do transakcji sprzedaży. Jeśli pracownicy to klienci, którzy mają różne potrzeby, to benefity powinny być zróżnicowane, by te potrzeby realizować.
Zapewnienie pracownikowi równowagi między pracą a życiem zawodowym, poprzez m.in.: umożliwienie im pracy zdalnej, elastyczny plan urlopowy, czas na rozwój osobisty, organizację aktywności integracyjnej – przykładowo w formie zajęć ruchowych dla zespołu.
Docenianie osiągnięć pracownika oraz jego wkładu w rozwój firmy, w sposób formalny, wobec reszty zespołu oraz nieformalny, spersonalizowany.
Badanie satysfakcji pracowników, dzięki regularnemu ankietowaniu, pomaga firmie szybciej rozwiązywać pojawiające się problemy. Odpowiednio skonstruowany kwestionariusz dostarcza informacji o relacjach międzyludzkich, organizacji pracy i nastrojach w zespole. Dodatkowo, zautomatyzowanie procesu ankietowania pozwala na wygodne analizowanie wyników.
Satysfakcja pracowników gwarantuje firmie większą produktywność, a co za tym idzie – wyższe zyski. Warto więc dbać, by utrzymywała się na wysokim poziomie.