Świadczenia pracownicze

Poza regularną pensją firma może oferować pracownikom dodatkowe świadczenia. Sprawdź, czym są benefity pracownicze i jak nimi skutecznie zarządzać.

Czym są świadczenia pracownicze?

Według Międzynarodowych Standardów Rachunkowości (MSR), czyli zunifikowanych zasad prowadzenia rachunkowości, stosowanych w wielu krajach, świadczenia pracownicze to wszystkie formy świadczeń jednostki, oferowane w zamian za pracę wykonaną przez pracowników. Innymi słowy, świadczenia pracownicze to szerokie pojęcie, obejmujące różne formy zapłaty za pracę.

Do świadczeń pracowniczych zaliczamy m.in.:

• krótkoterminowe świadczenia pracownicze – w tym pensję, składki na ubezpieczenie społeczne, płatny urlop wypoczynkowy i płatne zwolnienia chorobowe, udziały w zyskach i premie;

• świadczenia niepieniężne – opiekę medyczną, możliwość zakwaterowania / mieszkanie służbowe, samochód / sprzęty służbowe oraz inne darmowe bądź dotowane dobra lub usługi oferowane pracownikom (dostęp do programów kafeteryjnych, karty członkowskie, karnety itp.);

• świadczenia po okresie zatrudnienia – emerytura pracownicza oraz inne świadczenia emerytalne ( w tym emerytalne ubezpieczenie na życie, emerytalną opiekę zdrowotną);

• pozostałe długoterminowe świadczenia pracownicze – m.in. urlop z tytułu wysługi lat, urlop naukowy, nagrody jubileuszowe, długoterminowe świadczenia rentalne, udziały w zyskach (dywidendy), premie i inne;

• świadczenia z tytułu rozwiązania stosunku pracy – m.in. odprawy.

Rozliczanie każdego z rodzajów świadczeń jest obwarowane osobnymi przepisami i zajmuje się tym dział księgowości. My skupimy się na świadczeniach niepieniężnych, którymi może zarządzać dział HR.

Dlaczego świadczenia pracownicze są ważne?

Świadczenia pracownicze to wszystkie korzyści, które oferuje firma pracownikowi. Im szerszy będzie wachlarz świadczeń, tym zainteresowanie daną ofertą pracy będzie większe. Krótko mówiąc, świadczenia pracownicze to istotne czynniki motywacyjne, które przyczyniają się do po pierwsze – budowania marki pracodawcy, a po drugie – wpływają na satysfakcję zatrudnionych osób.

Dlaczego pracodawcy oferują pracownikom benefity?

Pracodawcy oferują pracownikom benefity z trzech powodów.

Pierwszym z nich jest prawo – niektóre benefity pracownicze stanowią obowiązek prawny dla pracodawcy. Będą to wszystkie świadczenia związane z prawem emerytalnym, związane z polityką urlopową oraz rozliczaniem zasiłków chorobowych, rentowych i innych, a także wynikające z przepisów prawa pracy (m.in. konieczność zapewniania odzieży ochronnej lub roboczej, pokrywanie kosztów badań pracowniczych, zapewnianie posiłków regeneracyjnych itp.).

Drugim powodem oferowania benefitów pracowniczych przez firmę, jest potrzeba budowania marki pracodawcy oraz chęć zatrudnienia najlepszych talentów. Prawo pracy nie reguluje kwestii przyznawania benefitów o charakterze nieobowiązkowym i pracodawca może o nich swobodnie decydować. Mogą więc one stać się magnesem przyciągającym kandydatów do pracy i skutecznym narzędziem walki z konkurencją.

Trzecim powodem, dla którego pracodawcy oferują benefity, jest chęć zatrzymania w firmie obecnych pracowników. Świadczenia są sposobem na utrzymanie odpowiednio wysokiego poziomu satysfakcji w zespole i obniżenie rotacji pracowników.

Jakie są popularne rodzaje świadczeń pracowniczych?

Pozapłacowe świadczenia pracownicze stanowią dziś normę. Nie istnieje jednak benefit idealny, odpowiedni dla każdego. Nie warto też trzymać się schematów, bo na rynek pracy wchodzą coraz to młodsze, bardziej zdigitalizowane pokolenia. To z myślą o nich, lepiej podążać za trendami i włączyć do oferty świadczeń pozycje, zapewniające swobodę wyboru i bezobsługowość, np. zamiast bonu do konkretnego sklepu – karta płatnicza z określoną kwotą do wydania.

Wśród najpopularniejszych benefitów oferowanych przez pracodawców z różnych branży możemy wymienić:

• prywatną opiekę medyczną, w tym dostęp do placówek specjalistycznych np. opiekę dentystyczną;

• plany ubezpieczeniowe dla pracownika i jego rodziny;

• plany i programy emerytalne;

• urlop chorobowy (poza przysługującym prawnie), urlop menstruacyjny;

• opiekę psychologiczną – w trosce o wellbeing mentalny i profilaktykę wypalenia zawodowego;

• programy wellness;

• swobodę organizacji pracy, m.in. elastyczne godziny czy workation, czyli pracę z dowolnego miejsca na Ziemi;

• dostęp do systemów kafeteryjnych;

• karty przedpłacone;

• car sharing lub zapewnienie bezpłatnego transportu do/z miejsca pracy;

• firmową nianię lub dofinansowanie żłobka/przedszkola

• możliwość przyprowadzenia czworonożnego przyjaciela do pracy oraz zapewnienie opieki weterynaryjnej zwierzakowi;

• programy wspierania pracowników, np. wsparcie prywatnych inicjatyw pracownika;

• dofinansowania szkoleń rozwojowych i kursów językowych;

• dzień wolny w dniu urodzin;

• przekąski spożywcze (żywność, napoje) dostępne w biurze;

• nagrody w wewnętrznych konkursach lub prezenty świąteczne itd.

Lista benefitów, które pojawiają się w ogłoszeniach o pracę nie jest skończona. Powiększa się wraz ze zmieniającymi się potrzebami pracowników.

Ile kosztują świadczenia w firmie?

Benefity wiążące się dla firmy z wydatkami, są traktowane jako składnik wynagrodzenia pracownika, więc będą rozliczane i opodatkowane, tak jak wypłata pracownika. Oznacza to, że pracownik otrzyma wypłatę pomniejszoną o koszt benefitów. Pracodawca ma również obowiązek opłacać podatek od przyznawanych nagród. Dlatego wiele firm oferuje pozapłacowe świadczenia pracownicze, takie jak wspomniane bezpłatne dojazdy do pracy, przekąski spożywcze, możliwość przyprowadzania psa do pracy.

Pracodawcy mają również obowiązek tworzyć tzw. rezerwy pracownicze. Wiążą się one z przypadkiem, gdy firma jest zobligowana do wypłacania odpraw emerytalnych, rentowych i pośmiertnych lub niewykorzystanych urlopów.

Jak skutecznie zarządzać świadczeniami pracowniczymi

Automatyzacja! Słowo-klucz, które pomaga działom HR zarządzać świadczeniami pracowniczymi. Przede wszystkim – ankietowanie. Wykorzystując funkcje systemu HRM, dział HR może wybadać potrzeb członków zespołu:

• stworzyć kwestionariusz eNPS i sprawdzić poziom satysfakcji pracowników;
• dopytać o sugestie, wykorzystując pytania otwarte;
• poddać wyniki analizie i znaleźć benefity, które spełnią potrzeby pracowników;
• wdrożyć benefity, a po ustalonym okresie czasu, poprosić ich ocenę w kolejnej ankiecie;
• przeanalizować zebrane i zweryfikować, czy zaproponowany benefit zdał egzamin.

Jeśli jakieś świadczenie nie cieszy się popularnością, można zaoferować inne rozwiązanie.

Świadczenia pracownicze: podsumowanie

Świadczenia pracownicze to sposób motywacji pracowników. Są argumentem do wzięcia udziału w rekrutacji oraz powodem do pozostania na stanowisku. Stanowią istotny element budujący markę pracodawcy, ale jednocześnie – budują satysfakcję pracowników i obniżają wskaźnik rotacji. Nie należy więc lekceważyć ich mocy i traktować w firmie po macoszemu. Pracownik, któremu zaproponujemy benefity odpowiadającego jego potrzebom, będzie bardziej się angażował i pracował wydajniej.