Yellow-dog contract

Czym jest yellow-dog contract?

Yellow-dog contract to historyczna forma umowy o pracę stosowana w Stanach Zjednoczonych, w której pracownik zobowiązywał się nie wstępować do związków zawodowych ani nie angażować w działalność związkową jako warunek zatrudnienia. Określenie to nie ma bezpośredniego odpowiednika w języku polskim.

Kontekst historyczny

Umowy te były powszechne na przełomie XIX i XX wieku i miały na celu ograniczenie wpływu związków zawodowych. W 1932 roku zostały uznane za nieważne w ramach Norris–LaGuardia Act, który zakazał pracodawcom stosowania tego typu praktyk.

Pochodzenie nazwy

Określenie „yellow dog” miało charakter pogardliwy. W języku angielskim oznaczało tchórza lub osobę pozbawioną godności. Krytycy tych umów – głównie działacze związkowi – podkreślali, że pracownik godzący się na takie warunki jest jak „tchórzliwy pies”. Nazwa była więc metaforą podporządkowania i upokorzenia, a z czasem przyjęła się jako oficjalne określenie w literaturze prawniczej i historycznej.

Czy umowy yellow-dog contract występowały w Europie?

W Europie umowy tego typu nigdy nie funkcjonowały. Obowiązujące regulacje prawa pracy, przepisy Unii Europejskiej oraz konwencje Międzynarodowej Organizacji Pracy zapewniają pracownikom wolność zrzeszania się i ochronę przed dyskryminacją związaną z działalnością związkową. W Polsce gwarancję tego prawa dodatkowo wzmacnia konstytucja.

Yellow-dog contract w kontekście HR

Yellow-dog contract to przykład praktyki sprzecznej z zasadami współczesnego prawa pracy i etyki zatrudnienia. Obecnie pojęcie to ma znaczenie wyłącznie historyczne, ilustrując proces rozwoju regulacji chroniących prawa pracowników. Stanowi także przypomnienie, że trwałe i zdrowe relacje między pracodawcą a pracownikami wymagają transparentności, poszanowania praw i otwartego dialogu, a nie jednostronnych ograniczeń.